Tranh chấp đất đai là một dạng tranh chấp phổ biến, phức tạp nhất hiện nay, do vậy để giải quyết tranh chấp đất đai, cần phải xác định được dạng tranh chấp đất đai phổ biến. Để hiểu rõ hơn về khái niệm tranh chấp đất đai là gì, đơn khởi kiện tranh chấp đất đai, bạn có thể tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi.
Mục Lục
Tranh chấp đất đai là gì?
Tranh chấp đất đai là dạng tranh chấp phức tạp. Để giải quyết tranh chấp đất đai, cần phải xác định được dạng tranh chấp đất đai phổ biến. Việc xác định chính xác dạng tranh chấp đất có ý nghĩa rất quan trọng nhằm xác định chính xác việc đương sự có được quyền khởi kiện tranh chấp tại Tòa án theo thủ tục tố tụng dân sự hay là thủ tục tố tụng hành chính, tranh chấp thuộc thẩm quyền của UBND hay tòa án nhân dân, xác định thời hiệu khởi kiện, đồng thời là cơ sở để xác định được trình tự, thủ tục và đường lối giải quyết tranh chấp.
Quy định tại khoản 24 Điều 03 Luật đất đai 2013 tranh chấp đất đai là tranh chấp về nghĩa vụ, quyền của người sử dụng đất giữa 2 hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai
Đặc điểm tranh chấp đất đai:
- Đối tượng của tranh chấp đất là quyền quản lý, quyền sử dụng và lợi ích phát sinh từ quá trình sử dụng loại tài sản đặc biệt không thuộc quyền sở hữu của các bên tranh chấp
- Các chủ thể tranh chấp chỉ là chủ thể quản lý và sử dụng đất, không có quyền sở hữu đối với đất đai
- Tranh chấp đất đai sẽ luôn gắn liền với quá trình sử dụng đất của chủ thể nên không chỉ ảnh hưởng tới lợi ích trực tiếp của các bên tham gia tranh chấp mà còn ảnh hưởng đến lợi ích Nhà Nước. Vì trước hết, khi xảy ra tranh chấp, 1 bên không thực hiện được các quyền của mình, do vậy ảnh hưởng đến việc thực hiện nghĩa vụ đối với nhà nước.
Những dạng tranh chấp đất đai
Chủ yếu có 3 dạng tranh chấp đất đai như sau:
Thứ 1, tranh chấp về quyền sử dụng đất
Tranh chấp đất đai về quyền sử dụng là những tranh chấp giữa các bên với nhau về việc là ai có quyền sử dụng hợp pháp đối với 1 mảnh đất nào đó? Trong dạng tranh chấp này, thường sẽ gặp những loại tranh chấp về ranh giới đất; tranh chấp về quyền sử dụng đất đai, tài sản khác gắn liền với đất trong quan hệ ly hôn, thừa kế; tranh chấp đòi lại đất (đất đã cho người khác mượn để sử dụng mà không trả lại, hoặc là tranh chấp giữa người dân tộc thiểu số và người đi xây dựng vùng kinh tế mới…); tranh chấp quyền sử dụng đất có liên quan đến tranh chấp địa giới hành chính.
Thứ 2, tranh chấp về quyền, và nghĩa vụ trong quá trình sử dụng đất
Dạng tranh chấp này thường sẽ xảy ra khi các chủ thể có những giao dịch dân sự về quyền sử dụng đất đai như tranh chấp quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng chuyển nhượng, cho thuê quyền sử dụng đất hoặc những tranh chấp liên quan đến việc bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi lại đất…
Thứ 3, tranh chấp về mục đích việc sử dụng đất
Đây là một dạng tranh chấp ít gặp hơn, các tranh chấp này liên quan đến việc xác định mục đích sử dụng đất đó là gì?Thông thường những tranh chấp này sẽ có cơ sở để giải quyết vì trong quá trình phân bổ đất đai cho những chủ thể sử dụng, Nhà nước đã xác định được mục đích sử dụng đất thông qua quy hoạch sử dụng đất. Tranh chấp chủ yếu do người sử dụng đất sử dụng sai với mục đích so với khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất.
Thủ tục pháp lý về việc tranh chấp đất đai
Khi một trong các bên có giấy chứng nhận hoặc có 1 trong các giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật đất đai là do Tòa án nhân dân nơi có đất xảy ra việc tranh chấp giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự dưới đây.
Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
Chuẩn bị 1 bộ hồ sơ khởi kiện, mẫu đơn tranh chấp đất đai bao gồm:
– Đơn khởi kiện tranh chấp đất đai.
– Biên bản hòa giải có sự chứng nhận của UBND xã và có chữ ký của các bên tranh chấp.
– Giấy tờ của người đi khởi kiện: Sổ hộ khẩu; CMND/CCCD
– Giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất đai như: Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất hoặc một trong những loại giấy tờ theo quy định tại Điều 100.
– Những giấy tờ chứng minh khác: Theo quy định theo của Bộ luật Tố tụng dân sự, ai khởi kiện vấn đề gì thì sẽ phải có tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho chính yêu cầu khởi kiện đó.
Bước 2. Nộp đơn khởi kiện
– Nơi nộp: tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có đất đang tranh chấp.
– Hình thức nộp: Nộp bằng 1 trong 3 hình thức như sau:
- Nộp trực tiếp tại Tòa án
- Gửi đến tại Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
- Gửi trực tuyến bằng hình thức gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).
Bước 3. Tòa án thụ lý và giải quyết
– Nếu hồ sơ chưa đủ thì Tòa yêu cầu bổ sung thêm.
– Nếu như hồ sơ đủ:
- Tòa sẽ thông báo nộp tạm ứng án phí.
- Người khởi kiện nộp tạm ứng án phí tại cơ quan nộp thuế theo giấy báo tạm ứng án phí và mang biên lai đến nộp lại cho Tòa.
- Sau đó tòa án sẽ thụ lý.
Thủ tục được chuẩn bị xét xử và xét xử
– Chuẩn bị xét xử: Thời hạn là 4 tháng, vụ việc phức tạp được gia hạn không quá 2 tháng (Tổng là 6 tháng – Điều 203 tại Bộ luật Tố tụng dân sự).
– Trong giai đoạn này Tòa án sẽ tổ chức hòa giải, nếu các bên hòa giải tranh chấp đất đai không hòa giải thành thì Tòa sẽ đưa vụ án tranh chấp ra xét xử sơ thẩm (nếu như không phải thuộc trường hợp tạm đình chỉ hoặc đình chỉ).
– Sau khi có bản án sơ thẩm các bên tranh chấp sẽ có quyền kháng cáo nếu không đồng ý với bản án và phải có căn cứ.
Trường hợp bắt buộc hòa giải tranh chấp đất đai
Căn cứ theo Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP thì các trường hợp tranh chấp về công nhận hay bác bỏ, tranh chấp về quyền sử dụng đất, ngõ đi, ranh giới… là trường hợp buộc phải tiến hành hòa giải đất đai trước khi phải khởi kiện ra Tòa.
Đối với những loại tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp giao dịch có liên quan đến quyền sử dụng đất, chia tài sản chung của vợ chồng là quyền sử dụng đất, tranh chấp thừa kế quyền sử dụng đất, … thì thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND phường, xã, thị trấn nơi mà có đất tranh chấp không phải là thủ tục bắt buộc trước khi tiến hành kiện ra Tòa.
>> Muốn tranh tranh chấp, quan trong nhất là phải lựa chọn nhà đầu tư uy tìn, dự án uy tín. Tham khảo ngay tin tức dự án của Sông Đà Nhật Nam – Nơi xứng đáng để bạn đặt niềm tin.
Việc tiến hành hòa giải tranh chấp đất đai sẽ như thế nào?
Các bên đương sự làm đơn đề nghị hòa giải tranh chấp đến UBND phường/xã/thị trấn nơi có đất để đề nghị UBND phường/xã/thị trấn tổ chức hòa giải theo điều 202 Luật đất đai 2013.
Chủ tịch UBND cấp xã phải có trách nhiệm tổ chức việc hòa giải tranh chấp đất đai tại địa phương của mình; trong quá trình tổ chức thực hiện sẽ phải phối hợp với UBMT Tổ quốc Việt Nam cấp xã và những tổ chức thành viên của Mặt trận, những tổ chức xã hội khác. Thủ tục hòa giải tranh chấp đất tại UBND cấp xã sẽ được thực hiện trong thời hạn là không quá 45 ngày, kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu về giải quyết tranh chấp đất đai.
Việc hòa giải cần phải được lập thành biên bản có chữ ký của các bên và có xác nhận hòa giải thành công hoặc hòa giải không thành của UBND cấp xã. Biên bản hòa giải được gửi đến những bên tranh chấp, lưu tại UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp.
>> Tham khảo ngay Tin Tức thị trường BDS để có cái nhìn tổng quan và nhiều lựa chọn hơn bạn nhé!
Lời kết:
Trên đây chúng tôi vừa chia sẻ đến bạn những kiến thức bổ ích về việc “Tranh chấp đất đai”. Hy vọng đã mang đến cho các bạn một lượng thông tin giúp cho bạn hiểu hơn, và có thể tìm đọc những tài liệu liên quan.